Kani Karaca (d. 1930, Adana[1] – ö. 29 Mayıs 2004[2], İstanbul), Türk hâfız ve mevlithan. İstanbul tilavet geleneğinin son temsilcisi idi.
KANİ KARACA KİMDİR?
1 Mart 1930 tarihinde Adana’nın Karataş ilçesine bağlı Adalı köyünde dünyaya geldi. 29 Mayıs 2004 tarihinde hayatını kaybetti.
Üç yaşında babasının vefatı üzerine halası ve eniştesinin himayesinde büyüdü. İlkokulda okurken aynı zamanda köyün imamı Saatçı Ali (Nergis) Efendi ile hıfza başladı. Bir müddet sonra civar camilerde mukabele okumaya başlayınca sesinin güzelliğiyle dikkati çekti. Ardından Adana’da Hacı Şefika Hatun Camii’nin imamı olan, aynı zamanda mûsiki bilgisine de sahip bulunan Hâfız Abdi Er Efendi’nin yanına verildi. Kâni Karaca’nın mûsiki bilgisinin temellerinin, bu hocasından edindiği pratik bilgilerin ve makamları Kur’an’a uygulamanın yanı sıra Adana Türk Ocağı’nda verilen konserleri dinlemesi ve bazı amatör konserlere katılması yoluyla atıldığı söylenebilir. Dokuz yaşında hıfzını tamamladıktan sonra mevlid okumayı da kendi kendine geliştirdi, genç yaşlarında civar illere davet edilmeye başlandı. Nihayet kabiliyeti ve giderek artan ünü dolayısıyla Adana eşrafından bazı kişiler 1950 yılında kendisini İstanbul’a götürerek mûsiki bilgisini daha da geliştirmesinin yolunu açtılar.
Yaşamı
Kâni Karaca 1930’da Adana-Adalı Köyü’nde doğdu. İlkokulda okurken, aynı zamanda köyün imamı olan öğretmeninden ders alarak Kur’an’ı hıfz etti. 1950’de İstanbul’a geldi. Bir süre Sadettin Kaynak’la çalışarak üslûp ve tavır bilgileri öğrendi. Dinî mûsikî çalışmalarını daha sonra, üslûp ve tavır yönünden çok etkilendiği Yeraltı Camii imamı ve hatibi ünlü hafız Ali Üsküdarlı’nın öğrencisi olarak sürdürdü.
Hocaları hafız Ali Üsküdarlı, hafız Sadettin Kaynak, Halil Nuri Poyraz, Sadettin Heper idi. Radyo programları, konserler, kudüm öğretmenliği, mevlidhanlık ile 50’lerin sonundan 2004 yılındaki ölümüne kadar Türk musikisinin çok çeşitli türlerinde eserler verdi. Mevlana anma törenlerinde vazgeçilmez bir yeri vardı.
Gördüğünü hiç hatırlayamayacak kadar küçük bir yaşta (3-4 aylık) iken üvey annesi tarafından, bir kıskançlık sebebiyle yüzüne kimyasal bir madde atılarak kör edilmiştir. Kendisi bu konunun bahsi geçtiğinde hiç konuşmak istemediği ve çoğunlukla bahsi kapattığı için olayın ayrıntıları tam olarak bilinememektedir.
İstanbul tilavet geleneğinin son temsilcisi idi. Doğaçlama üstadı Kani Karaca şarkı formu dışında Kur’an, mevlid, kaside, gazel, ezan, semai okudu.
Ünlü hafız ve mevlithan Kani Karaca İstanbul’da yaşama veda etti. Uzun süredir kanser tedavisi gören Karaca 74 yaşındaydı. Karaca için yarın bir cenaze töreni düzenlenecek.
Eserleri
Destegül (2000)
Mevlana Dede Efendi (2005) Kalan M.
Ottoman Classical Music
Kuranı Kerim (2001, audio cd) EMI.
Şevku Tarab Vechi arazbar dilkeşide tahirbuselik bayatiaraban rahatül ervah takımları (1999). Kalan M.
Mevlid, Kalan M.
Musique Classique Ottomane (Kudsi Erguner ve Aka Gündüz ile) Orkestra M.
Aşk İle, with love, Türk dini musiki formları (2002, kitap ve 2 cd) Pan Y.
Tekbir, durak, naat, ve salavatlar (2001) EMI Records.
Kani Karaca Belgeseli, haz: Mehmet Eryılmaz, Boyut Y.
Kani Karaca için yapılan aramalar
Kani Karaca, Kani Karaca biyografi, Kani Karaca hayatı, Kani Karaca özgeçmişi, Kani Karaca hakkında, Kani Karaca doğum yeri, Kani Karaca fotoğraf, Kani Karaca video, Kani Karaca resim, Kani Karaca kimdir?, Kani Karaca kaç yaşında?, Kani Karaca kaç yaşında öldü? Kani Karaca nereli, Kani Karaca memleketi Kani Karaca ne zaman ve neden öldü? Kani Karaca Ölüm nedeni?
Twitter'de ara: Kani Karaca
Google'de ara: Kani Karaca