Ara Güler (Ermenice: Արա Կիւլէր; d. Mıgırdiç Ara Derderyan,[1] 16 Ağustos 1928; Beyoğlu, İstanbul – 17 Ekim 2018; Şişli, İstanbul), Türkiye Ermenisi gazeteci, foto muhabiri ve yazardır.[2]
6 Ağustos 1928’de İstanbul’da doğdu. Lisedeyken film stüdyolarında sinemacılığın her dalında çalışırken Muhsin Ertuğrul’un Tiyatro Kurslarına devam etti; çünkü yönetmen veya oyun yazarı olmak istiyordu.
1950’de Yeni İstanbul Gazetesi’nde gazeteciliğe başlarken aynı zamanda İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne devam etti.
1958’de Time-Life, Paris-Match ve Der Stern dergilerinin yakın doğu foto-muhabirliği görevlerini üstlendi. 1954’de Hayat Dergisi’nde fotoğraf bölüm şefi olarak çalışmaya başladı.
1953’de Henri Cartier Bresson ile tanışarak Paris Magnum Ajansı’na katıldı ve İngiltere’de yayımlanan “Photography Annual Antalojisi” onu dünyanın en iyi 7 fotoğrafçısından biri olarak tanımladı. Aynı yıl ASMP’ye (Amerikan Dergi Fotoğrafçıları Derneği) tek Türk üye olarak kabul edildi.
1962’de Almanya’da çok az fotoğrafçıya verilen “Master of Leica” ünvanını kazandı. İsviçre’de çıkan Camera dergisinde kendisine özel bir sayı ayırdı. 1964’de Mariana Noris’in ABD’de basılan “Young Turkey” adlı yapıtında fotoğrafları kullanıldı.1967’de Japonya’da çıkan “Photography of the World” antolojisinde Richard Avedon ile birlikte bir dizi fotoğrafı yayınlandı. 1967’de Kanada’da açılan “İnsanların Dünyasına Bakışlar” sergisinde, 1968’de New York Modern Sanatlar Galerisi’nde düzenlenen “Renkli Fotoğrafğın On Ustası” adlı sergide; aynı yıl Almanya’da, Köln’de Fotokina Fuarı’nda yapıtları sergilendi.1970’de “Türkei” adında fotoğraf albümü Almanya’da yayımlandı. Sanat ve sanat tarihi konularındaki fotoğrafları ABD’de Time-Life, Horizon ve Nesweek kitap bölümlerince ve İsviçre’de Skira Yayınevi tarafından kullanıldı.1971’de Lord Kinross’un “Hagia-Sophia” (Ayasofya) kitabının fotoğraflarını çekti.
Yine Skira yayınevince Picasso’nun 90. yaş günü için yayımlanan “Picasso Metamorphose et unite” adlı kitap için Picasso’nun foto-röportajını yaptı. 1972’de Paris Ulusal Kitaplıkta sergisi açıldı.1975’de ABD’ne davet edildi ve birçok ünlü Amerikalının fotoğraflarını çektikten sonra “Yaratıcı Amerikalılar” adlı sergisini dünyanın birçok kentinde sergiledi. Yine aynı yıl Yavuz zırhlısının sökülmesini konu alan “Kahramanın Sonu” adlı bir belgesel film çekti.1979’da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin “Foto Muhabirliği” dalındaki birincilik ödülünü aldı.
1980’de fotoğraflarının bir kısmı Karacan Yayıncılığın bastığı “Fotoğraflar” adlı kitabında basıldı.1986’da Hürriyet Vakfı’nca basılan Prof. Abdullah Kuran’ın yazdığı “Mimar Sinan” kitabını fotoğrafladı. Aynı kitap 1987’de “Institute of Turkish Studies” tarafından Ingilizce olarak yayınlandı.1989’da “Ara Güler’in Sinemacıları” kitabı basıldı.
1991’de Dışişleri Bakanlığı için Halikarnas Balıkçısı’nın (Cevat Şakir Kabaağaçlı) “The Sixth Continent” adlı kitabını fotoğrafladı. Bu arada bütün dünyayı gezerek foto röportajlar yaptı ve bunları Magnum Ajansı ile dünyaya duyurdu.Ismet Inönü, Winston Churchill, Indira Gandi, John Berger, Bertrand Russel, Bill Brandt, Alfred Hitchcock, Ansel Adams, Imogen Cunningham, Salvador Dali, Picasso gibi birçok ünlü kişi ile röportajlar yaptı ve fotoğraflarını çekti. En ünlüsü fotografcılara poz vermeyen Picasso röportajı.Yıllarca üstünde çalıştığı Mimar Sinan yapıtlarının fotoğrafları 1992’de Fransa’da, ABD ve İngiltere’de “Sinan, Architect of Soliman the Magnificent” adlı kitabı yayımlandı. Aynı yıl “Living in Turkey” adlı kitabı Ingiltere, ABD ve Singapur’da “Turkish Style” başlığıyla, Fransa’da “Demeures Ottomanes de Turquie” adıyla yayımlandı.1994’de “Eski İstanbul Anıları”, 1995’de “Bir Devir Böyle Geçti”, “Yitirilmiş Renkler ve Yüzlerinde Yeryüzü” fotoğraf kitapları yayımlandı. Ara Güler’in fotoğrafları Paris Ulusal Kitaplıkta, ABD’de Rochester Georg Eastman Müzesi’nde Nebraska Üniversitesi Sheldon Koleksiyonu’nda bulunuyor. Köln Mueseum Ludwing’de Das Imaginare Photo Museum’da fotoğrafları sergileniyor.
Ölümü ve cenaze töreni
Beyoğlu’ndaki Ara Güler Sokağı’nda yer alan Kafe Ara’dan bir görünüm (Mart 2018)
İstanbul’un Şişli ilçesinde özel bir hastanede konjestif kalp yetmezliği, kronik böbrek yetmezliği ve periferik arter hastalığı nedeniyle tedavi gören Ara Güler’in kalbi 17 Ekim 2018’de iki kez durdu ve doktorların müdahalesi sonrası yeniden çalıştırıldı. Yoğun bakım ünitesinde tedavisi devam ederken saat 23.05’te kalp atımı ve solunumu tekrar duran Güler, yapılan tüm müdahalelere rağmen 23.20’de öldü.[16] Güler’in ölümü üzerine aralarında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan’ın da bulunduğu çok sayıda siyasetçi, akademisyen, gazeteci ve iş insanı taziye mesajı yayımladı.[17][18] Ara Güler için 20 Ekim 2018’de ilk olarak Galatasaray Meydanı’nda anma töreni düzenlendi. Daha sonra cenazesi Beyoğlu Üç Horan Ermeni Kilisesi’ne getirildi ve burada Türkiye Ermenileri Patrikliği Patrik Vekili Aram Ateşyan’ın yönettiği dini tören düzenlendi. Buradaki tören sonrasında Şişli Ermeni Mezarlığı’nda toprağa verildi.[19]
Özel hayatı
Ara Güler, yaşamı süresince iki evlilik yaptı. İlk evliliğini 1975 yılında Perihan Sarıöz ile yapan Güler dört yıl evli kaldı. Ara Güler 1980 yılında tanıştığı Suna Taşkıran ile 1984 yılında evlendi. Dünyayı dolaşan çiftin mutluluğu Suna Taşkıran Hanım’ın 2010 yılındaki ölümü ile son buldu. Ara Güler’in çocuğu yoktur.
Ödülleri
1979 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Birincilik Ödülü (foto muhabirliği dalında)
2000 Fransa Légion d’honneur nişanı
2004 Yıldız Üniversitesi fahri doktora unvanı
2005 Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü
2008 İstanbul Fotoğraflarıyla İstanbul Turizm Özel Ödülü[20]
2011 Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
2016 yılında “The Leica Hall Of Fame” Ödülü[13]
Kitapları
Fotoğraflar (Karacan Yayınları, 1980, İstanbul)
Ara Güler’in Sinemacıları (Hil Yayınları, 1989, İstanbul)
Sinan, Architect of Soliman the Magnificient (Editions Arthaud, 1992, Paris; Thames and Hudson, 1992, Londra ve New York)
Living in Turkey (Albin Michel, 1993, Paris; Thames and Hudson, 1993, Londra ve New York; Archipelago Press, 1993, Singapur)
Eski İstanbul Anıları (Dünya Yayınları, 1994, İstanbul)
Bir Devir Böyle Geçti,Kalanlara Selam Olsun (Ana Yayıncılık, 1994, İstanbul)
Yitirilmiş Renkler (Dünya Yayıncılık, 1995, İstanbul)
Yüzlerinde Yeryüzü (Ana Yayıncılık,1995, İstanbul)
Ara Güler’e Saygı (YGS Yayınları 1998, İstanbul, Hamburg)
Babilden Sonra Yaşayacağız (Kısa hikâyeler, Aras Yayınevi, 1996, İstanbul)
İstanbul des Djinns (Fata Morgana, 2001, Montpellier, Fransa)
Yeryüzünde Yedi İz (Yapı Kredi Yayınları, 2002, İstanbul)
100 Yüz (Yapı Kredi Yayınları, 2003, İstanbul)
Retrospektif – 50 Yıl Fotojurnalizm (YGS Yayınları, 2004, İstanbul, Bremen)
Ara Güler (Antartist Yayınları, 2005, İstanbul)
Ara’dan Yetmişyedi Yıl Geçti (Fotografevi Yayınları, 2005, İstanbul)
Beyaz Güvercinli Adam (Fotografevi Yayınları, 2007, İstanbul);
Ara Güler (Hachette, 2007)
Hakkındaki belgeseller
İstanbul’un Gözü (2016)
Der Fotograf Istanbuls Ara Güler (1998) Erdal Buldun – A. Özdil Savasci
Bu Dünya Böyle Dünya / Ara Güler Belgeseli (2020) Coşkun Aral
Ara Güler için yapılan aramalar
Ara Güler, Ara Güler biyografi, Ara Güler hayatı, Ara Güler özgeçmişi, Ara Güler hakkında, Ara Güler doğum yeri, Ara Güler fotoğraf, Ara Güler video, Ara Güler resim, Ara Güler kimdir?, Ara Güler kaç yaşında?, Ara Güler kaç yaşında öldü? Ara Güler nereli, Ara Güler memleketi Ara Güler ne zaman ve neden öldü? Ara Güler Ölüm nedeni?
Twitter'de ara: Ara Güler
Google'de ara: Ara Güler